Kościół parafialny w Gieble

Kościół parafialny pod wezwaniem świętego Jakuba Apostoła w Gieble to XII-wieczny kościół romański, znajdujący się w Gieble. Jest to jeden z najstarszych w Małopolsce kościołów wiejskich.

Historia

Nie jest znana dokładna data budowy kościoła. Na podstawie analizy architektoniczno-budowlanej ustalono, że został wzniesiony w połowie XII wieku. W stanie niezmienionym przetrwał aż do początku XX wieku. W latach 1900-1912 została przeprowadzona gruntowna przebudowa kościoła. Pierwotna konstrukcja (prezbiterium i wschodnia część nawy) zostały nadbudowane o ok. 1 metr. Nawa została przedłużona w kierunku zachodnim, a oryginalna wieża została zastąpiona nową. Dobudowano także ceglaną zakrystię. Kościół otoczony jest murem kamiennym, zbudowanym w 1787 roku. Wnętrze kościoła odnowiono w 1934 roku.

Architektura

Kościół znajduje się na wzniesieniu, w centrum wsi Giebło. Zbudowany jest z kamienia ciosanego.  Pierwotna konstrukcja była jednonawowa, w trakcie przebudowy przedłużono nawę i wydzielono boczne kruchty. Od strony wschodniej znajduje się kwadratowe prezbiterium. Za prezbiterium znajduje się ceglana zakrystia. Na zachodnią fasadę składa się jednopolowa wieża, która zwieńczona jest spiczastym dachem. Na osi wieży znajduje się prostokątny, półkoliście zamknięty otwór wejściowy, do którego prowadzą betonowe schody. Powyżej kolejno: okrągłe okno oraz dwa okna prostokątne, półkoliście zamknięte. 

Wnętrze

Jedyna nawa posiada płaskie ściany oraz 8 dużych, prostokątnych i półkoliście zamkniętych okien, po 4 na ścianie.. Sufit w nawie jest płaski, zbudowany z desek. Pokryty jest tynkiem i ozdobiony malowidłami. W tylnej części nawy znajduje się również chór z organami. W południowej części nawy znajdował się dawniej półkolisty romański portal, który został zamurowany. Jest on jednak nadal dobrze widoczny z zewnątrz. Ponadto w terakotowej posadzce można łatwo zauważyć granicę pomiędzy starą i nowszą częścią kościoła. Prezbiterium przykryte jest ceglanym sklepieniem krzyżowym. 

Wyposażenie

Wewnątrz kościoła znajdują się obecnie trzy drewniane ołtarze.

Ołtarz główny wykonany jest z polichromowanego drewna. W centralnej części znajduje się obraz Pana Jezusa. Z prawej strony ołtarza znajduje się figura patrona parafii, św. Jakuba Apostoła. Ołtarz zdobią dwie kolumny podtrzymujące belkowanie. Szczyt ołtarza ozdobiony jest  wolutami. Po lewej stronie nawy znajduje się ołtarz Matki Boskiej Łaskawej (Śnieżnej) z centralnie umieszczonym obrazem Matki Boskiej. Po bokach umieszczone są figury św. Joachima i św. Anny. Po prawej stronie nawy znajduje się ołtarz św. Antoniego. Niegdyś znajdował się tam obraz przedstawiający klęczącego św. Antoniego, któremu ukazuje się Matka Boska z Dzieciątkiem. Obecnie jest on zastąpiony obrazem przedstawiającym prawdopodobnie młodego świętego. Po bokach znajdują się figury św. Jana Chrzciciela oraz św. Barbary.

Z ciekawostki: w wieży znajduje się dzwon z napisem: „Kosztem par gebelskich, staraniem X Franciszka Mostowicza 1825 r.”.